Natuurlijk zien zonder bril | Natuurlijk Welzijn

Ja zeker, met de Bates methode (deel 2)

Wist jij dat je kunt zien zonder bril? Je kunt de sterkte van je brillenglazen of contactlenzen sterk verminderen. Tot zelfs zonder. Is dat makkelijk? Nee, je moet er wat voor doen en je gaat jezelf tegenkomen. Is het leuk? Ja, je gaat steeds weer ineens dingen scherper zien. Hoe? Met de Dr. Bates methode. Ga je mee op ontdekkingsreis?

Mijn ogen zijn moe

Door mijn bril af te zetten, merk ik pas echt hoe moe mijn ogen én mijn hoofd zijn. Dat is niet zo heel gek, na bijna 40 jaar bril. En toch is het heftig om te merken, omdat je dit met een bril op niet door hebt. Bovendien vraagt het proces, een bril dragen, zelf ook behoorlijk wat energie. Ik heb meer slaap en meer tijd voor mezelf nodig.
Een moment om af en toe pas op de plaats te maken en terug te kijken.

Toen ik met mijn ontdekkingsreis startte was mijn vraag: wat kan ik in een uur doen zonder bril? Welke zaken in mijn dagelijkse leven zijn geschikt. Dat bleek best veel te zijn. Maar er kwamen ook al snel andere (zingevings-) vragen. Wat wil ik niet doen of laten? Kan ik nog van de natuur genieten zonder bril? Hoe zit het met ‘echt mogen genieten’? Ik plak niet graag etiketjes, maar het blijkt dat mensen met bijziendheid, mensen zijn die zich zorgen maken, die niet voluit genieten. Het zijn mensen die vaak in hun jeugd veel meemaakten en om zichzelf te beschermen letterlijk hun wereld verkleinden. Naar binnen keerden. Ai, dat is confronterend. Maar wel goed om te zien, want alleen dan kan ik het veranderen.

Bij vlagen onderschat ik het proces. Het gaat immers goed, zien zonder bril. Ik zie steeds weer ietsje scherper. Wauw, de lichten in het donker zijn nog nooit zo helder geweest. Wauw, de tijden op de tramhaltes zie ik steeds scherper. Telkens bereik ik weer nieuwe mijlpalen. En af en toe ontdek ik dat ik weer van alles moet: moeten oefenen en moeten ontspannen. Dat werkt niet. Dan zie ik minder scherp. Het voelt soms als twee stappen vooruit en één terug. Dan mag ik weer terug naar: Ontspannen. Zeker voor ogen met een hoge sterkte!

TIP 1: Wees lief voor jezelf.

Neem je voor om stapje voor stapje de dingen te leren en geef jezelf niet op je kop als het niet gaat zoals je wilt. Wees geduldig, ook als je nog geen vooruitgang merkt. Zeg tegen jezelf: Je doet het goed!

Besluit: Buiten lopen zonder bril

Elke dag loop ik in mijn buurt een rondje. Lekker ‘loslaten’ bij het water, de bomen en het groen naast de tram. Om opgeladen weer thuis te komen. Ik wil dat graag, wandelen zonder bril. Maar het kan wel een paar jaar duren voordat ik een drol van iets anders kan onderscheiden. Even dacht ik… ik ga echt niet langer wachten tot ik de drollen kan zien. Ik wil NU lopen zonder bril. Ik heb oude schoenen aangedaan en mijn oude bril in mijn linkerhand genomen als een soort life-line mocht ik die nodig hebben.

Ik merk dat ik me zonder bril onbeschut voel. Als ik de straat oversteek kijk ik drie keer voor ik zeker weet dat er niets aan komt. Met bril zie je in een flits of er iets aan komt. Er lopen mensen om me heen. Steeds check ik wat de ander doet. Loopt ie gek, maakt ie een rare beweging, ziet ie mij wel? (Soms ook niet, als iemand voortdurend op zijn telefoon kijkt). Het heeft iets met controle te maken. Waarschijnlijk stel ik me deze vragen ook met een bril op, maar merk ik dat niet meer.

Ik hou de grond voor me goed in de gaten. Stoep op en af. Rare bruine vlekken vermijdend. Ik vraag me af of ik nu steeds naar de grond moet blijven kijken. Daar word ik niet blij van. Ik loop toch juist buiten om van het groen, het water en de lucht te genieten? Niet om de bruine stenen voor me te zien. Zucht. Ik laat los dat ik alle stenen voor me moet zien. En ja, er is nu ook lucht, een boom en water. Het gaat eigenlijk best goed.

Ik loop dit rondje vaak. Ik weet hoe de straten en stoepen lopen. Waar de bomen en de prullenbakken staan. Ik neem nu, iets veiliger, de zebrapaden om over te steken. Maar, verrassing: er liggen helemaal niet zoveel drollen. Er was één, wat grote bruinige vlek, waarvan ik dacht woehaa dat kan best een drol zijn. Ik ben er met een soort rare beweging, een hupje, overheen gestapt. Dat had ik overleefd. Ik heb een klein uurtje gelopen en ben helemaal trots dat dit zo goed is gegaan. De volgende ronde ben ik gewoon op mijn nette schoenen gaan lopen.

Het is superfijn om te merken dat zonder bril lopen erg prettig is. Het geeft een gevoel van vrijheid en mijn ogen mogen, hoewel wat wazig, alles zelf doen.

TIP 2: Sluit vriendschap met het waas.

Accepteer dat er wazig zicht is. En geniet van hetgeen je wel ziet en ervaart.

Goede zie-gewoontes

Dr. Bates ontdekte dat mensen die goed zien, andere kijk-gewoontes hebben dan mensen die slecht zien. Ze gebruiken hun ogen, lichaam en geest op een andere manier. Hij leerde mensen met slecht zicht de goede zie-gewoontes aan, waardoor hun zicht beter werd. Het gaat er dus niet om oogoefeningen en oogyoga te doen. Die kunnen zeker helpen, maar zijn slechts ondersteuning.

In het vorige artikel noemde ik al ONTSPANNEN, ADEMEN en KNIPPEREN. Dit zijn goede zie-gewoontes. In dit artikel komt daarbij: BEWEGEN of VERSPRINGEN.

Ogen zijn dol op bewegen. Ze vinden het heerlijk om naar bewegende beelden te
kijken. Net als voor je lijf is het voor je ogen erg vermoeiend om niet te bewegen, om stil te staan, zoals staren. Bewegen ontspant juist. Om gemakkelijk te bewegen heb je soepele spieren nodig, zowel in je ogen als in je lijf. Soepele spieren krijg je door ze veel te gebruiken.

TIP 3: Beweeg zo veel mogelijk je ogen, verspring.

Laat je ogen zoveel mogelijk bewegen en beweeg je hoofd en lijf soepel mee. Uiteraard zonder bril. Enkele voorbeelden zijn:

• Verspring bij een gebouw van het ene raam naar het andere raam, bij een boom van de ene tak naar de andere tak, van blaadje naar blaadje, van bloem naar bloem, op het tuinpad van kiezel naar kiezel en bij het lezen van woord naar woord. Zie ook de wat donkere ruimte tussen dingen. Volg het ritme van licht, naar donker, naar licht naar donker. Maak er een spel van.

• Ga tellen. Tel bijvoorbeeld de kleuren rood in de ruimte waar je bent, de ramen in het gebouw, de letters op het uithangbord, de boeken in de boekenkast, de bomen in het park, de koeien in de wei en de kinderen in de speeltuin.

• Kijk naar details. Om details te zien, gebruik je de macula, de gele vlek in je oog. Je kent waarschijnlijk de Jan van Halsteren puzzels of de Waar is Wally platen. Zoek al het blauw, zoek alles met een streepje, etc.

Bij goed zien laat je je blik voortdurend door de wereld om je heen glijden. Of je nu in de verte kijkt, een boek leest, een gesprek voert; je ogen staan nooit stil. Zo verzamelen ze zoveel mogelijk plaatjes waar je hersenen een mooi beeld van kunnen maken.

TIP 4: Kijk in de verte.

Dichtbij kijken (op de telefoon, tablet en pc) is heel intensief. In de verte kijken is heel ontspannend voor je ogen.

Ik daag je uit om een aantal tips te proberen. Of je nu jong of oud bent, – of + glazen hebt, of een cilinder, scheelziet, nachtblind bent, staar hebt of bijna blind. Verbetering of stabilisatie is in veel gevallen mogelijk. Start gewoon ergens, want ook jij kunt dit. Onderweg ga je ineens beter zien.

(Let op: soms zijn er situaties waarin een operatie of medicatie echt nodig is. Maar weet dat er meer kan!).

TIP 5: Ga zwaaien (ondersteunende techniek).

• De kleine zwaai: sta rechtop, beweeg je lichaam van links naar rechts en van rechts naar links. Hou je hoofd en je lijf naar voren gericht en rechtop.
Je voeten blijven op de grond staan. Kijk naar voren en merk dat het raamkozijn in tegengestelde beweging beweegt dan jij beweegt.

Breng je wijsvinger 40 cm voor je. Kijk naar je vinger en merk dat de achtergrond de tegenovergestelde richting op beweegt.

• De grote zwaai: ga op heupbreedte staan. Draai je lijf (heupen, hoofd, romp en armen) naar links. Verplaats je gewicht naar je linkervoet en laat de rechterhiel van de grond komen. Draai dan weer naar rechts. Verplaats je gewicht naar je rechtervoet en laat je linkerhiel los van de grond komen. Laat je blik op ooghoogte mee glijden van links naar rechts. Probeer niets scherp te zien.